Mâm ngũ quả ngày Tết có những gì? Cách bày mâm ngũ quả đẹp

04/01/2023

Từ lâu mâm ngũ quả đã là một phần không thể thiếu trong trang trí Tết cổ truyền của người Việt Nam. Có thể nói rằng mâm ngũ quả chính là một nét đẹp tín ngưỡng trong mỗi dịp tết đến xuân về của người Việt từ xưa đến nay. Một mâm ngũ quả đẹp dâng lên bàn thờ không chỉ mang lại không khí Tết rộn ràng, vui tươi mà còn mang nhiều ý nghĩa tâm linh sâu sắc, gửi gắm mong muốn một năm mới hanh thông, tài lộc và sức khỏe. Vậy mâm ngũ quả ngày Tết có những gì? MISA CukCuk gợi ý cách bày mâm ngũ quả đẹp qua bài viết sau.

Mục lục Hiện

I. Mâm ngũ quả là gì? Mâm ngũ quả ngày Tết sẽ có những gì?

Mâm ngũ quả là mâm trái cây với khoảng năm loại hoa quả khác nhau thường được bày biện trong ngày Tết Nguyên Đán của người Việt. Đây là nét đẹp tín ngưỡng trong mỗi dịp tết đến xuân về của người Việt từ xưa đến nay. Mâm ngũ quả thường được đặt lên bàn thờ tổ tiên hoặc trưng bày trên bàn tiếp khách.

Trên mâm ngũ quả sẽ có 5 loại trái cây đặc trưng của vùng miền gửi gắm ước nguyện của gia chủ thông qua cách gọi tên, màu sắc.

Con số 5 cũng tượng trưng cho mong muốn được ngũ phúc lâm môn:

Phú: Giàu có, nhiều của cải
Quý: Phẩm chất sang trọng
Thọ: Sống lâu trăm tuổi
Khang: Có nhiều sức khỏe
Ninh: Cuộc sống bình an

Còn trong Phật Giáo, 5 màu sắc của mâm ngũ quả tượng trưng cho “ngũ thiện căn” là tín căn (lòng tin), tấn căn (ý chí kiên trì), niệm căn (ghi nhớ), định căn (tâm không loạn), huệ căn (sáng suốt).

Dưới đây là một số loại trái cây phổ biến thường được chọn để bày mâm ngũ quả:

Chuối: Tượng trưng cho bao bọc, che chở, đầm ấm và hạnh phúc.
Bưởi: Mang ý nghĩa của an khang, thịnh vượng và màu vàng của may mắn.
Cam, quýt: Đối với người miền Bắc đây là những quả tượng trưng cho may mắn, sung túc.
Phật thủ: Gửi gắm ước nguyện mọi thành viên trong gia đình sẽ được bảo vệ khỏi những điều xấu xa.
Lựu: Lựu là loại quả của sự sinh sôi nảy nở, con đàn cháu đống.
Đào: Gửi gắn mong muốn con đường công danh, sự nghiệp của mình ngày càng mở rộng và thăng tiến.
Thanh long: Loại quả gắn với tiền tài, thể hiện sự phát tài, phát lộc trong năm mới.
Táo: Mang ý nghĩ về một cuộc sống giàu sang, đủ đầy, phú quý lâm môn.
Dưa hấu: Đây là loại quả có ruột đỏ mang đến nhiều may mắn cho gia đình bạn.
Sung: Quả sung gắn liền với sự sung túc, tiền bạc đầy đủ, cơ ngơi hoành tráng.
Đu đủ: Đây cũng là loại quả tượng trưng cho sự đầy đủ cơm ăn, áo mặc trong năm mới sắp sang.
Quả trứng gà: Loại quả này tượng trưng cho lộc trời ban mang đến may mắn, được quý nhân phù trợ.
Xoài: Xoài là loại quả gắn liền với tiền bạc, mong cầu 1 năm đủ tiền để tiêu xài, không thiếu thốn.

II. Cách bày, cách chưng mâm ngũ quả ngày Tết đẹp

Ngày nay, chưng mâm ngũ quả không chỉ mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc mà còn là hình thức trang trí ngày Tết rực rỡ, đủ đầy hơn. Ở mỗi miền của đất nước lại có những nét văn hóa đặc trưng thể hiện phong tục, tập quán riêng. Mâm ngũ quả ngày Tết là hình ảnh thể hiện rõ nhất những đặc trưng trong văn hóa.

2.1. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Bắc

Người dân miền Bắc bày mâm ngũ quả theo thuyết ngũ hành, mỗi loại quả sẽ có màu sắc đặc trưng tượng trưng cho mệnh đó.

Kim	Màu trắng	Roi, lê
Mộc	Màu xanh lá	Chuối
Thủy	Màu đen	Mận, nho đen
Hỏa	Màu đỏ	Dưa hấu, táo đỏ, hồng, ớt
Thổ	Màu vàng	Bưởi, phật thủ, cam, quất chín vàng

Trong đó, nải chuối sẽ nằm dưới để đỡ, quả bưởi/phật thủ được đặt ở chính giữa, xung quanh là ba loại quả khác nhau. 5 loại quả bày trên ban thờ ngày Tết phải đầy đủ, không thiếu cũng không thừa nếu không sẽ không gặp may mắn.

2.2. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung

Cuộc sống của người miền Trung vốn kham khổ hơn so với các vùng miền khác. Chính vì vậy đời sống văn hóa của họ cũng sẽ thoáng đạt và bình dị hơn. Ngày Tết trên mâm ngũ quả có gì cúng nấy không câu nệ, kiểu cách. Mỗi gia đình có một cách bày biện riêng không đi theo “lối mòn” cụ thể nào.

Những loại quả thường thấy trên mâm ngũ quả ngày Tết miền Trung: thanh long, chuối, dưa dấu, dứa, mãng cầu, cam/quýt.

2.3. Mâm ngũ quả ngày Tết miền Nam

Thông qua mâm ngũ quả, người dân miền Nam gửi gắm mong muốn “cầu sung vừa đủ xài” tương ứng với 5 loại quả:

Mãng cầu
Sung
Dừa
Đu đủ
Xoài

Cách trang trí mâm ngũ quả miền Nam thông dụng nhất là đặt đu đủ, dừa, xoài lên mâm trước do có hình dáng to và khá nặng để đỡ các loại trái khác rồi sau đó mới lần lượt bày những loại quả còn lại lên.

Dưới đây là sự khác nhau của mâm ngũ quả giữa 3 miền đất nước:

Miền Bắc	Miền Trung	Miền Nam
Mâm ngũ quả phải nhiều màu sắc và đảm bảo đúng Ngũ hành	Trái cây thường đơn giản, gần gũi cuộc sống, không quá câu nệ hình thức	Thường bày mâm ngũ quả theo mong muốn ‘Cầu sung vừa đủ xài’. Tránh những loại trái phát ra âm mang ý nghĩa không tốt

III. Một số lưu ý khi bày mâm ngũ quả

3.1. Không chọn những loại quả chín quá bày lên mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả thường được chưng trước giao thừa và để lại trên bàn thờ nhiều ngày sau đó (có thể để sau ngày cúng ra tết hoặc rằm tháng Giêng). Do đó, nên chọn những quả có độ xanh vừa phải để được lâu.

3.2. Không bày hoa quả giả

Hoa quả giả khi bày lên bàn thờ thể hiện sự bất kính không tôn trọng với ông bà tổ tiên và các đấng thần linh. Nhiều gia đình vì để tiết kiệm chi phí đã bày loại hoa quả này lên bàn thờ và đã phạm phải nhiều lỗi sai nghiêm trọng trong phong thủy. Gia đình gặp vận hạn xui xẻo, con đường tiền tài, lợi lộc kém phát triển.

3.3. Nên lau sạch và để ráo trái cây trước khi bày

Thông thường nhiều người suy nghĩ rằng khi trang trí mâm ngũ quả thì các loại trái cây phải bóng loáng, đẹp tuy nhiên điều này sẽ làm cho trái cây bị héo nhanh, không trưng được lâu. Do đó các bạn chỉ cần dùng giấy ướt lau sạch vỏ ngoài của trái cây và để ráo nước.

3.4. Mâm ngũ quả không cần phải hợp với mệnh gia chủ

Nhiều gia chủ cho rằng việc chọn lựa mâm ngũ quả cần phải dựa theo số mệnh của gia chủ mới đảm bảo may mắn. Tuy nhiên, quan niệm này là hoàn toàn sai lầm vô tình làm tốn rất nhiều thời gian. Bạn chỉ cần bày biện phù hợp với văn hóa truyền thống là được.

IV. Tham khảo một số hình ảnh bày mâm ngũ quả đẹp

V. Những câu hỏi thường gặp khi bày mâm ngũ quả ngày Tết

5.1. Bày mâm ngũ quả Tết khi nào?

Theo phong tục của người Việt, vào khoảng 28, 29 tháng Chạp, sau khi lau dọn bàn thờ gia tiên, các gia đình bắt đầu bày mâm ngũ quả, trang trí đẹp mắt để đặt lên bàn thờ.

5.2. Chọn những trái cây như thế nào để bày mâm ngũ quả đẹp?

Để có một mâm ngũ quả đẹp, màu sắc tươi mới, để được lâu, bạn nên:

Chọn quả mới chín tới để vẫn có màu sắc tươi và bày được lâu.
Chọn quả chắc tay, không bị dập, trầy xước còn cuống và lá.
Không nên rửa quả sẽ làm quả nhanh bị héo hoặc hỏng nếu có chỗ đọng nước.

Tạm kết

Hy vọng với những thông tin trên bạn đã biết ý nghĩa của từng loại quả được bày trên mâm ngũ quả. Hãy lựa chọn và bày biện sao cho phù hợp với văn hóa, truyền thống và điều kiện để có mâm ngũ quả đẹp ngày Tết mang nhiều may mắn trong năm mới.

Có thể bạn quan tâm:

Đừng quên theo dõi MISA CukCuk để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích về xu hướng FnB và kinh nghiệm quản lý – vận hành: